Στις 27/11 και την 1/12 δόθηκαν δύο συναυλίες από τις τρεις προγραμματισμένες συναυλίες στο Μέγαρο Μουσικής αφιερωμένες στον Μίκη Θεοδωράκη. Παρουσιάστηκαν τα έργα «Πνευματικό Εμβατήριο» «Ένας Όμηρος» και αποσπάσματα απο το «Canto General». Πολύ ωραία συναυλία, ωραία έργα, εξαιρετικές ερμηνείες, της  κας Φαραντούρη του κου. Πανδή του κου. Καβράκου και της κας Παπαγεωργίου. Για τους δύο πρώτους μάλιστα θα πρόσθετα και το στοιχείο της συγκίνησης, καθώς εμφανίσθηκαν και πάλι μετά από  τριάντα πέντε χρόνια ερμηνεύοντας το ίδιο έργο μαζί. Για τους παλαιότερους πιστεύω ότι η  συγκίνηση θα ήταν ακόμα μεγαλύτερη καθώς ιστορικά και πολιτικά έχουν συμβεί τόσα γεγονότα,  αλλεπάλληλες διαψεύσεις  για αυτά που πίστεψαν, για αυτά που εξορίστηκαν και έφαγαν ξύλο, για αυτά που τα τελευταία χρόνια μοιάζει να έγιναν μάταια.

Το Canto με ποιο ανάγλυφη την πολιτική του θεώρηση μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση. Ένας στίχος του μάλιστα έκανε το μυαλό μου να σκαλώσει σε μια σειρά από σκέψεις που έγιναν αφορμή αυτής της ανάρτησης. Ποιητικά έστεκε εκεί ολόφρεσκο μιλώντας στην γλώσσα των ποιητών τα μηνύματά του.  Μηνύματα που πολλοί θεωρούν ότι ειδικά σήμερα αποκτούν ιδιαίτερη σημασία μέσα στις παγκόσμιες οικονομικές και πολιτικές συνθήκες. Παρ όλα αυτά θεωρώ ότι αν τους αφαιρέσει κανείς το ιδιαίτερο στυλ , το ιδίωμα της εποχής και του δημιουργού τους, στην ουσία επαναλαμβάνουν ένα αρχαιότατο μήνυμα το οποίο μετασχηματίζεται κάθε φορά καθώς ο χρόνος οι εποχές και οι ιδέες των ανθρώπων κάθε γενιάς το ντύνουν ξανά και ξανά με διαφόρους τρόπους.  Ας μου επιτραπεί να το εκφράσω κάπως έτσι:

Άνθρωπος φοβισμένος και θυμωμένος, ζητά ο ίδιος του, να γεμίσει με νόημα κι ελπίδα τη μονάκριβη ύπαρξή του.  

Διορθώνοντας το περιβάλλον του προσπαθεί με απελπισμένες προσπάθειες να κρύψει από τα ίδια του τα μάτια ότι  στην ουσία παλεύει ενάντια στον ίδιο το Θάνατο. Σφίγγει τα δόντια και πείθει τον εαυτό του ότι στα μαρμαρένια αλώνια δεν θα συμβεί τίποτα. Voy a vivir[1]   λέει και ξαναλέει στον εαυτό του, το γράφει, το φωνάζει και αραδιάζει μετά τα επειδή του. Και έτσι κάνουν όλοι, κι αν κάποιος είναι απλός κι ανίδεος άνθρωπος ακολουθεί απλούς τρόπους να το δηλώσει. Κι αν αυτός είναι ο Neruda, ο Καζαντζάκης ή ο Ελύτης το κάνει με τον τρόπο που ξέρει και δεν τον ξεχνούν ποτέ, έστω κι αν στην ουσία λέει το ίδιο. 

 Είναι άξιο θαυμασμού, το πώς ο άνθρωπος κλείνει τα μάτια του σε αυτό που του συμβαίνει αλλά βέβαια δεν μας  ξαφνιάζει καθώς  στον «πίνακα ελέγχου» του, διαθέτει την επιλογή να  προσανατολίσει τον εαυτό του σε ότι κι αν θελήσει, λογικό ή παράλογο, παραδεκτό ή απαράδεκτο, αγαπητό ή τρομακτικό, αληθινό ή ψεύτικο.  

Για να έρθουμε όμως στον επίμαχο στίχο είναι ο ακόλουθος από το « La United Fruit Co.»που λέει τα εξείς:

“Cuando sonο

 la trompeta ,estuvo todo preparado en la tierra, y  Jehová

 repartiο  el mundo a Coca-Cola Inc., Anaconda, Ford Motors, y otras entidades:”[2]

Για άλλη μια φορά κάποιος κατηγορεί με συνοπτικές διαδικασίες τον Θεό που δεν δέχεται. Ο άνθρωπος καταλογίζει στο Θεό το φταίξιμο για κάτι που είναι υπεύθυνος ο ίδιος. Τι κι αν ο Θεός μιλάει τι κι αν προειδοποιεί, τι κι αν γεμίζει την ιστορία με σημεία που φανερώνουν τις προθέσεις του και τα σχέδια του, τι κι αν υπάρχουν εκατοντάδες ερωτηματικά που δεν απαντιόνται χωρίς Αυτόν;

Τι να κάνουμε όμως; Έτσι είναι η τέχνη – που όπως λέει και ο Goodman – ισχυρίζεται, αλλά δεν επιχειρηματολογεί.

Όχι λοιπόν Paublo Neruda δεν μοίρασε ο Ιεχωβά τον κόσμο στις πολυεθνικές, στην Coca-Cola Inc. και τις παρόμοιες. Πολύ περισσότερο δεν έφτιαξε αυτό το πολιτικό και κοινωνικό χάλι, που το κοιτάς και Τον βρίζεις. Αυτός ο κόσμος δόθηκε στον άνθρωπο  όμορφος φιλόξενος και τέλειος για να τον γεμίσει και να τον εξουσιάσει. Αλλά ο άνθρωπος απεμπόλησε το δικαίωμα του, μάλιστα εξαπατήθηκε και το έδωσε σε άλλον. Έχασε τη ζωή και την ψάχνει οπουδήποτε για να την ξαναβρεί. Η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο  είναι άλλη μια έκφραση αυτής της αγωνιώδους αναζήτησης. Τα σχέδια του Θεού χάλασαν ο κόσμος μολύνθηκε από αυτό που κάνει τους ανθρώπους να απορρίπτουν τη μόνη πηγή ζωής και να στρέφονται στα υποκατάστατα. Ο Θεός από τότε είναι σε μια διαδικασία να φτιάξει έναν άλλο κόσμο αδελφοσύνης και δικαιοσύνης. Σε αυτόν δεν πρόκειται να υπάρχει ούτε ο άδικος, ούτε ο πονηρός, ούτε ο ψεύτης. Πριν όμως,  κάθε ένας που θέλει να ζήσει εκεί  πρέπει να ελευθερωθεί από αυτό που τον κάνει ασύμβατο με τον Θεό. Την αμαρτία.

Εκατομμύρια άνθρωποι αγνόησαν τη διαδικασία αυτή και  πίστεψαν ότι μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο αρκεί να το θελήσουν. Αγωνίστηκαν σκληρά θυσιάστηκαν και θυσίασαν, αλλά απέτυχαν επανειλημμένα. Αυτός ο κόσμος εκτός από τη δικαιοσύνη έχει ανάγκη και την ζωή και οι άνθρωποι  δεν λάβαμε υπόψη μας ότι πρώτα γλυτώνει κανείς  από την διένεξή του, με Αυτόν που την δίνει και ύστερα είναι σε θέση να την λάβει.

Pablo Neruda θα θελα να ζούσες για να σου πω ότι σχετικά με τα προβλήματα τούτου του κόσμου και τη λύση τους, έίναι καίρια η κατανόηση του ότι υπάρχει play maker, και αυτός ορίζει τους κανόνες.  Υπάρχει σειρά και σχέδιο  και είτε το ακολουθείς είτε κλωτσάς τα καρφιά.

[2]  Όταν ήχησαν οι σάλπιγγες, όλα είχαν ετοιμαστεί πάνω στη γη, κι ο Ιεχωβά μοίρασε τον κόσμο σε Coca-Cola Inc. Ford Motors και σε άλλες μονάδες.