Άνθρωπος της Αλήθειας ή όχι;

Διάβαζα πρόσφατα το εκπληκτικό βιβλίο του Πιραντέλο, “Ένας κανένας και εκατό χιλιάδες”. Ο ήρωας μετά από έναν διαπληκτισμό με τη γυναίκα του αντιλαμβάνεται το γεγονός ότι οι γύρω του, τον βλέπουν διαφορετικά από ότι ο ίδιος αντιλαμβάνεται την ύπαρξή του. Στην ουσία πρόκειται για μια πολύ απλή διαπίστωση. Μπορεί ο κάθε ένας να κάνει έναν τέτοιο συλογισμό, μα στα χέρια του Πιραντέλο αυτό αποκτάει υπαρξιακή διασταση δημιουργόντας μέσα στον ήρωα έναν αλγόριθμο αντίληψης της πραγματικότητας που μέλει να τον τρελλάνει.

Βλέπω! Τί σπουδαίο! Αντιλαμβάνομαι! Τι σπουδαίο! Ακούω και ακουμπώ. Μυρίζω και γεύομαι. Άραγε είμαι μοναχικός μάρτυρας όλως αυτών; Όχι βέβαια επειδή γύρω μου οι όμοιοί μου επιβεβαιώνουν το ίδιο. Και περα απο αυτη την επιβεβαίωση, η επιβεβαίωση από τα κάθε λογής όρια που δεν τα έβαλα εγώ απαραίτητα, αλλα με καθορίζουν, κραυγάζουν για την υπόσταση του πραγματικού.

Κι αυτό γίνεται καθημερινά, πάλι και πάλι, χιλιάδες εκατομμύρια αισθήσεις φτάνουν στο συνειδητό και στο ασυνείδητό μου, διαμορφώνοντας την αντίληψη αυτής της πραγματικότητας. Λες και κάποιος ψυχανεμίστηκε την αμφισβήτηση των καιρών μας στο “απλώς αληθινό”, και βάλθηκε να μας κυκλώσει με όλο αυτό το αισθητό για να είμαστε αδικαιολόγητοι μόλις του γυρίσουμε την πλάτη.

Αντιμετωπίζω κάθε μέρα την αμφισβήτηση για την αλήθεια, άλλοτε επιθετική κι άλλοτε μετριοπαθή έως υπνωτιστική. Ωστόσο οφείλω να πω ότι η αλήθεια μπορεί να υπάρχει μόνο όταν είναι μία. Επειδή είναι “ζηλότυπη” και εννοεί να έχει μοναδική σχέση με κάθε έναν απο μας. Ίσως να βλέπω το κόκκινο με περισσότερο μαύρο μέσα του, και συ με περισσότερο κίτρινο, ωστόσο μπροστά σε έναν φασματογράφο είμαστε αναγκασμένοι  να παραδεχτούμε γράφοντας στο χαρτί την μαθηματική του τιμή.

Ποιός είναι ο άνθρωπος της αλήθειας όμως; πως τον ξέχωρίζω, πως πέρνω μια τέτοια θέση στη ζωή μου; Ακουω συνανθρώπους φίλους συναδέλφους συγγενείς να αναφέρουν την έκφραση “μισώ το ψέμα”. Ωστόσο δεν ξέρω αν απαραίτητα κάτι τέτοιο σημαίνει “είμαι άνθρωπος της αλήθειας”. Ακόμα και αυτός που μισεί το ψέμα όπως λέει δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί αν σίγουρα όλα τα  μέρη της υπαρξής του μισούν το ψέμα.

Κατι πάλι που παρατηρείται πολύ συχνά ανάμεσά μας και δεν φανερώνει ότι είμαστε άνθρωποι αλήθειας, είναι να παρουσιάζουμε μια σειρά αιτίες για αυτό που είμαστε και αυτό που επιλέγουμε. Αιτίες που τις θωρακίζουμε για να φαίνονται αναντήρητες και κρυβόμαστε πίσω τους ψάχνοντας την πολυπόθητη ασφάλεια μέσα σε αυτές. Ωστόσο ο ποιο συνηθισμένος λόγος μάλλον, που δεν γκρεμίζεται το οικοδόμημά μας, είναι η αδιαφορία των άλλων να το δοκιμάσουν. Κάποτε πάλι η ευγένια, η επιείκια η ενδοτηκότητα κ.ο.κ. των άλλων δεν τους αφήνει να αποκαλύψουν την ανασφάλειά μας. Άραγε θα συνέβαινε το ίδιο ύστερα από μιά σειρά επισκέψεων σε έναν καλό ψυχολόγο; Ύστερα από μια ειλικρινή και με αγάπη κουβέντα με έναν φίλο που αποφασίζει να αμφισβητήσει το καταφύγιό μας; Και τέλος πάντων, τι είναι αυτο που μας κάνει να θέλουμε να κρυφτούμε πίσω από κάτι για να “ασφαλιστούμε”;

Η στάση που περνουμε μπροστά στην δυνατότητά μας να αντιλαμβανόμαστε το αληθινό, είναι αυτή που καθορίζει αν είμαστε άνθρωποι αλήθειας τελικά.  Η εμονή και η προσπάθεια να κάνουμε κάτι να φαίνεται αλήθινό που ξεκάθαρα δεν είναι, προδίδει τη στάση μας. Η αδιαφορία να δούμε την ζωή μας κατάματα όχι ως κάτι που αόριστα μας έχει παραδοθεί, αλλά ως χρονοδιάγραμμα, ξεφωνίζει για μια όχι και τόσο  καθαρή στάση απέναντι στην αλήθεια. Η άρνηση του προφανούς, επίσης δεν προδίδει ανθρώπους αλήθειας.

Προσοχή όμως! Πριν δεχτούμε την όποια στάση μας και την παγιώσουμε ταυτίζοντας τους εαυτούς μας με αυτήν, πριν γυρίσουμε την πλάτη σφυρίζοντας αδιάφορα στον προβληματισμό που θέτει τούτο το κειμενο, θέλω να υπογραμμίσω κάτι.

Η κατανόηση της Αλήθειας μπορεί να γίνει μόνο σε καθεστώς “σχέσης” με αυτή. Θα μου πείτε: “μα αυτό συμβαίνει μόνο σε πρόσωπα” και δεν θα έχετε άδικο επειδή η ίδια η Αλήθεια τελικά είναι πρόσωπο. Είναι το ευγενικό και ευαίσθητο πρόσωπο του Χριστού. Δεν επιβάλεται και δεν παραβιάζει. Περιμένει αυτον που ξεχωρίζει το αληθινό και το ζητάει. Αυτόν δηλαδή που γνωρίζει τη φωνή Του, σίγουρος ότι αυτού του είδος ο άνθρωπος είναι και ικανός να σχετιστεί μαζί Του.

Άνθρωπος της Αλήθειας λοιπόν; ή οχι;